Dzień Świętego Patryka (ang. St. Patrick’s Day) to jedno z najbardziej rozpoznawalnych świąt na świecie, obchodzone 17 marca. Choć jest to święto narodowe Irlandii, jego popularność wykracza daleko poza granice Zielonej Wyspy. Jest to dzień pełen radości, zielonych parad, muzyki, tańca i irlandzkiej kultury. Święto ma swoje korzenie w historii chrześcijaństwa i działalności Świętego Patryka – patrona Irlandii. Współcześnie obchody przybierają zarówno religijny, jak i świecki charakter, a udział w nich biorą miliony ludzi na całym świecie.

Geneza i historia Święta

Kim był Święty Patryk?

Święty Patryk, znany także jako Patricius, urodził się pod koniec IV lub na początku V wieku w rzymskiej Brytanii (prawdopodobnie na terenie dzisiejszej Walii lub Szkocji). Jego życie było pełne niezwykłych wydarzeń. W wieku 16 lat został porwany przez irlandzkich najeźdźców i sprzedany jako niewolnik. Przez sześć lat pracował jako pasterz w Irlandii, gdzie, według legendy, doznał objawienia i usłyszał głos Boga, który nakazał mu ucieczkę. Udało mu się zbiec i wrócić do rodzinnego domu.

Po latach edukacji w Galii (dzisiejsza Francja), Patryk został duchownym i postanowił powrócić do Irlandii jako misjonarz, by nawracać tamtejszych pogan na chrześcijaństwo. Jego działalność miała ogromny wpływ na rozwój chrześcijaństwa na wyspie – przypisuje mu się m.in. budowę kościołów, zakładanie klasztorów i chrystianizację celtyckich władców.

Symbole związane ze Świętym Patrykiem

Z postacią Świętego Patryka wiąże się wiele legend. Najbardziej znana mówi, że używał trójlistnej koniczyny (shamrock) do wyjaśnienia Irlandczykom dogmatu Trójcy Świętej – Ojca, Syna i Ducha Świętego. Dlatego koniczyna stała się jednym z głównych symboli święta.

Inna legenda głosi, że Święty Patryk wypędził z Irlandii węże, co symbolizować miało wyparcie pogaństwa i wprowadzenie chrześcijaństwa. Co ciekawe, Irlandia jest jednym z nielicznych regionów, gdzie rzeczywiście nie występują węże, ale naukowcy tłumaczą to uwarunkowaniami geograficznymi, a nie cudami świętego.

Ustanowienie święta

Dzień Świętego Patryka jest obchodzony 17 marca, ponieważ według tradycji właśnie tego dnia zmarł w 461 roku. W 1631 roku Kościół katolicki oficjalnie uznał 17 marca za święto liturgiczne, a z czasem stało się ono także świętem narodowym w Irlandii.

Obchody na świecie

Irlandia

W Irlandii Dzień Świętego Patryka jest świętem narodowym i dniem wolnym od pracy. Odbywają się liczne parady, festiwale, koncerty i msze święte. Największa parada ma miejsce w Dublinie, gdzie ulice wypełniają się ludźmi ubranymi na zielono, a miasto rozbrzmiewa irlandzką muzyką. Tradycyjnie tego dnia pije się irlandzkie piwo, whiskey i spożywa potrawy narodowe, takie jak Irish stew (gulasz jagnięcy) czy boxty (ziemniaczane placki).

Stany Zjednoczone

W USA święto cieszy się ogromną popularnością, głównie ze względu na dużą irlandzką diasporę. Pierwsza parada odbyła się w Nowym Jorku w 1762 roku, a dziś jest to jedna z największych imprez tego typu na świecie – przyciąga ponad dwa miliony widzów.

W Chicago na cześć święta farbuje się rzekę Chicago na zielono – ta tradycja sięga 1962 roku i jest jednym z najbardziej spektakularnych elementów obchodów.

Wielka Brytania

W Londynie organizowane są liczne wydarzenia kulturalne, koncerty i pokazy tańca irlandzkiego. Szczególnie hucznie świętuje się w Liverpoolu i Manchesterze, gdzie mieszka duża społeczność irlandzka.

Australia i Kanada

W Sydney i Toronto odbywają się wielkie parady oraz koncerty. W miastach o dużej populacji irlandzkiej (np. w Melbourne) budynki i mosty podświetlane są na zielono, a puby organizują specjalne imprezy tematyczne.

Polska

W Polsce święto również cieszy się coraz większą popularnością. W wielu miastach organizowane są wydarzenia kulturalne, a najbardziej rozpoznawalnym elementem obchodów jest podświetlanie na zielono znanych budowli, takich jak Pałac Kultury i Nauki w Warszawie czy Most Uniwersytecki w Bydgoszczy.

Dane statystyczne i ciekawostki

• Liczba ludzi obchodzących Dzień Świętego Patryka: szacuje się, że na całym świecie świętuje go ponad 70 milionów osób, z czego największa liczba znajduje się w Irlandii, USA, Wielkiej Brytanii i Kanadzie.
• Ile piwa pije się 17 marca? W samych Stanach Zjednoczonych podczas święta spożywa się około 13 milionów litrów piwa, głównie marki Guinness.
• Największa parada: Parada w Nowym Jorku przyciąga około 150 tysięcy uczestników i 2 miliony widzów.
• Kolor święta: Choć dziś dominuje zielony, pierwotnym kolorem Świętego Patryka był… błękitny! Dopiero w XIX wieku zaczęto kojarzyć święto z zielenią, nawiązującą do krajobrazów Irlandii.

Dzień Świętego Patryka to wyjątkowe święto, które łączy ludzi na całym świecie. Jego geneza sięga chrześcijańskich misji Świętego Patryka, ale dziś jest także okazją do celebrowania irlandzkiej kultury, muzyki i radości. Od małych pubowych spotkań po wielkie parady w największych miastach – wszędzie 17 marca dominuje kolor zielony, symbol szczęścia i wspólnoty.

Niezależnie od narodowości, każdy może tego dnia poczuć się choć trochę Irlandczykiem!