Dzień Wiedzy o Dysocjacyjnych Zaburzenia Osobowości

Dysocjacyjne Zaburzenie Tożsamości (DID, Dissociative Identity Disorder), dawniej znane jako osobowość wieloraka, to zaburzenie psychiczne, w którym u jednej osoby współistnieje więcej niż jedna odrębna tożsamość lub stan osobowości. Tożsamości te mogą mieć własne wzorce myślenia, zachowania i pamięci, a przełączanie się między nimi bywa niekontrolowane.

Statystyki i występowanie

DID jest stosunkowo rzadkie, choć jego dokładna częstość występowania jest trudna do oszacowania. Szacunki wskazują, że:

• Dotyka od 1 do 3% populacji ogólnej,
• Częściej diagnozowane jest u kobiet niż u mężczyzn,
• Około 90% osób z DID doświadczyło poważnej traumy w dzieciństwie, najczęściej w postaci przemocy fizycznej, emocjonalnej lub seksualnej.

DID a osoby starsze

Dysocjacyjne zaburzenie tożsamości u seniorów jest rzadko diagnozowane, głównie dlatego, że:

• Wiele przypadków pozostaje nierozpoznanych przez dziesięciolecia, a objawy mogą być błędnie interpretowane jako demencja lub inne zaburzenia neurodegeneracyjne,
• Objawy mogą się zmieniać z wiekiem – starsze osoby mogą doświadczać mniej „przełączeń” między osobowościami, ale za to silniejszych objawów depresyjnych czy lękowych,
• Traumatyczne wspomnienia mogą się nasilać wraz z wiekiem, szczególnie gdy osoba przechodzi na emeryturę i ma mniej rozpraszających obowiązków, co prowadzi do większej introspekcji.

Leczenie

DID jest trudne w terapii, ale skuteczne podejścia obejmują:

• Terapię psychologiczną – zwłaszcza terapię skoncentrowaną na traumie (np. terapię EMDR* lub terapię poznawczo-behawioralną),
• Farmakoterapię – choć nie istnieją leki bezpośrednio na DID, stosuje się leki na współistniejące zaburzenia, np. depresję czy lęki,
• Wsparcie społeczne – zrozumienie ze strony bliskich i terapeutów jest kluczowe dla stabilizacji.

Dzień Wiedzy o Dysocjacyjnych Zaburzeniach Osobowości (DID Awareness Day) to ważna okazja do szerzenia informacji o tym wciąż mało rozumianym zaburzeniu, walczenia ze stygmatyzacją i zachęcania do poszukiwania profesjonalnej pomocy.

—-
*Terapia EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), to jedna z form psychoterapii, stosowana przy leczeniu traumy. W języku polskim nazwę terapii tłumaczymy jako „terapię odwrażliwiania i przetwarzania za pomocą ruchu gałek ocznych”.